Hoe kan ik leiders het verschil laten maken in hun organisaties? Dat is een belangrijke drijfveer voor mij.
Als er sprake is van goed en moedig leiderschap, dan ontstaat er meer veiligheid op de werkvloer. Dan nemen medewerkers meer het heft in handen, dragen meer bij aan innovatie. En – last but not least – worden resultaten moeitelozer bereikt. Dat werkt in ons land en dat werkt internationaal. Dus ook in Afrikaanse landen.
Vorige week was ik weer in Rwanda om een leiderschapsprogramma te geven. Ik doe dat voor AviAssist, een internationale stichting die tot doel heeft de luchtvaartveiligheid in Afrika te verbeteren door het geven van cursussen. Jarenlang waren dat voornamelijk technische trainingen, maar circa acht jaar geleden werd besloten om ook het leiderschap in de Afrikaanse luchtvaart te versterken. En zo werd ik de leiderschapstrainer voor AviAssist. En leidde ik leiderschapsprogramma’s in onder meer Rwanda en Oeganda.
Afrikaans leiderschap en veiligheid in Rwanda
“Gwen, is Rwanda wel veilig?” Een vraag die mij vaak gesteld wordt. Want de meesten van ons hebben waarschijnlijk een associatie met de vreselijke genocide die in dit land in 1994 plaatsvond. Het antwoord is volmondig “Ja!”. Ik ben diep onder de indruk hoe dit land zich heeft ontwikkeld en zich internationaal op de kaart heeft gezet. Momenteel is het één van de meest ontwikkelde en meest veilige landen in Afrika. Vanuit de overheid worden nog steeds veel activiteiten ontwikkeld om sterke lokale communities van Rwandezen te bouwen. En economisch groeit het land hard en kent een interessant investeringsklimaat. In 2018 heeft Volkswagen een assemblagefabriek geopend in Rwanda.
De meeste deelnemers aan mijn trainingen geven zijn managers en directieleden.
Zij werken onder andere bij luchtvaartmaatschappij Rwandair en het RCAA, de Rwanda Civil Aviation Authority, in Kigali.
Zij zijn zich allen bewust van het thema veiligheid en willen vooruit, willen hun leiderschap verbeteren.
Afrikaans leiderschap en de cheeta generatie
Rwanda – net zoals veel andere Afrikaanse landen – wil vooruit. Snel vooruit. Zoals cheeta’s, jachtluipaarden. De “Cheeta generatie” verwijst naar de jongere generatie van Afrikaanse professionals met meestal een universitaire opleiding, die op een totaal andere en unieke manier kijken naar problemen. Ze zijn dynamisch, intellectueel behendig en pragmatisch. Hiertegenover staat de “Hippo generatie”, de generatie van de zestiger jaren mentaliteit, die blijven vasthouden aan hun geloof in de overheid en het wel goed vinden. Ik heb les gegeven aan Cheetah’s en aan Hippo’s, een wereld van verschil.
Afrikaans Leiderschap versus Europees leiderschap
Wat is het leerzaam om les te mogen geven in andere landen, in andere culturen. Wat heb ik de laatste jaren veel geleerd! Kinderen worden in Afrikaanse landen anders groot gebracht dan in onze cultuur. Zowel thuis als op school. En dat betekent dat ook volwassenen op een andere manier met informatie omgaan. Wat zijn de verschillen? Ik noem er drie:
- Copy-paste:
- In het schoolsysteem schrijven ze over wat de leerkracht op het bord heeft geschreven. Experimenteren met de aangereikte informatie is moeilijker. Dat vraagt om een andere manier van lesgeven. Heel concreet.
- Abstractie
- Abstracte concepten hebben meer tijd nodig, dus duidelijkheid in mijn instructie is heel belangrijk. En ik maak de onderwerpen heel visueel.
- Hiërarchie
- Deze is vele malen groter dan in ons land. Als de baas belt moet je klaar staan voor hem/haar. Langzaam leert het middle management om beter op te komen voor hun eigen belangen. Maar voorzichtigheid is geboden, want het is veel makkelijker in dit land om afscheid te nemen van medewerkers.
Meer weten over het versterken van jouw organisatie en zijn leiders? In Nederland of in het buitenland?
Ik vind het inspirerend om daar met jou over van gedachten te wisselen.
