“Gefeliciteerd, je bent nu leidinggevende”, een promotie is voor de meesten van ons een mooie stap voorwaarts. Toch blijkt dit niet altijd een hele comfortabele stap te zijn. Zeker als je in jouw eigen organisatie promotie maakt. Je verlaat het niveau van je directe collega’s en bent nu hun leidinggevende.
Vergelijk het eens met de sport: je was een uitstekend speler en nu ben je benoemd tot (hun) coach. Wat er vaak gebeurt is dat een speler wordt gepromoveerd omdat hij zo goed speelde. En niet omdat hij zo’n goede leider is.
Plotseling worden er hele andere vaardigheden van je verwacht. En die heb je niet direct beschikbaar op het moment dat je gepromoveerd wordt. Een executive coach helpt je dan om de brug te slaan tussen je huidige positie en je toekomstige positie.
What’s in a name? Executive coaching? Business coaching? Vaak worden de termen door elkaar gebruikt. In dit artikel licht ik de betekenis van executive coaching toe en het stappenplan dat je mag verwachten bij een executive coaching traject.
Wat is Executive Coaching precies?
Volgens Wikipedia is Executive coaching ‘gericht op de ontwikkeling van leiderschap; het strategisch denken van bijvoorbeeld topmanagers staat hierbij voorop.’
Volgens executive coach en schrijfster Mary Beth O’Neill is de essentie van Executive coaching ‘helping leaders work through their dilemmas so they can transform their learning directly into results for the organization.’
Wat is de definitie van een Executive Coach?
Een executive coach begeleidt en ondersteunt het ontwikkelingsproces van top managers, directeuren, bestuurders en ondernemers. Executive coaching richt zich primair op het versterken van persoonlijk en professioneel leiderschap.
Een executive coach kan een klankbord zijn, maar kan ook gerichte interventies uitvoeren om gedragsverandering te ondersteunen. Executive coaching richt zich op diepere persoonlijkheidslagen enerzijds en strategische doelen anderzijds.
Afhankelijk van de vraagstelling kan executive coaching wel gecombineerd worden met andere vormen van coaching. Een voorbeeld is business coaching gericht op de ontwikkeling van ondernemerschap, deze vorm is afgeleid van executive coaching.
Executive coaching principes
Er zijn een aantal belangrijke principes bij executive coaching trajecten:
- tussen coach en gecoachte is sprake van wederzijds vertrouwen
- de coaching relatie is een partnership in groei, in ontwikkeling, dus geen ‘makeover’
- alle onderwerpen van de gecoachte komen in een veilige omgeving op tafel
Executive coaching proces
Executive coaching bestaat in grote lijnen uit een proces met vier fasen.
Eerste: Kennismaking & contractfase
In deze eerste fase heeft de coach een uitvoerig gesprek met degene die gecoacht moet/wil worden, ook wel de ‘coachee’ genoemd. Na dit gesprek moet er duidelijkheid zijn over:
- Mate van vertrouwen in het aankomende traject, ook wel “de klik” genoemd
- Meetbare doelen
- Wenselijke uitkomsten
- Rol en gewenste bijdrage van de omgeving (leidinggevende, bestuur, HR)
Tweede: Planningsfase
Om echt verandering te realiseren zijn er een aantal specifieke stappen die doorlopen moeten worden. Daarbij hoeft in een gesprek niet perse een vaste volgorde gevolgd te worden. In deze fase gaan coach en coachee van grof naar fijn, dus naar specifiek. Voorbeelden van specifieke stappen zijn onder meer:
- Het helder krijgen van de eigen patronen in een bepaalde situatie.
- Het helder krijgen van algemeenheden naar een specifieke aanpak per onderwerp.
- Het voorbereiden van de coachee op momenten dat wellicht uit de comfortzone gestapt moet worden, teneinde iets nieuws te onderzoeken of toe te passen. Met andere woorden: het helder krijgen dat de coachee ècht voor goud wil gaan en bereid is stappen te zetten.
Derde: Actiefase
Dit betreft het eigenlijke traject. Hier wordt samen gewerkt aan veranderingen die bijdragen aan de gestelde ontwikkelingen. Denk aan aanleren van nieuwe gedragsstrategieën, nieuwe communicatiestrategieën, het versterken van bepaalde relaties, aanleren van nieuwe vaardigheden, het elimineren van beperkende overtuigingen en emoties.
Vaak kan bij aanvang een assessment op gedrag, drijfveren en EQ (emotionele intelligentie) veel en snel inzicht geven en het bewustzijn op het eigen functioneren verhogen. In de actiefase kan desgewenst ook ‘live coaching on the job’ gepland worden. Dat wil zeggen dat de coach aanwezig is bij een overleg en ziet hoe de coachee deelneemt.
Vierde: Prestaties – evaluatiefase
In deze fase vindt de evaluatie plaats en worden voortgang en verbeteringen doorgenomen. Het is sowieso raadzaam om een formeel evaluatiemoment in te lassen en het is ook raadzaam om dit tussentijds te plannen. Evaluaties gaan over de bereikte inzet en de bereikte resultaten van de coachee en ook de coach wordt hier geëvalueerd.
Wil jij ook weten hoe je integriteit en vertrouwen verstevigt in jouw organisatie?
Lees dan mijn boek “Mijn beste team ooit! In 7 stappen naar Golden Leadership“.
